Heemkunde voor de basisscholen in Oost- en Weststellingwerf

Categorie: Taal (Pagina 2 van 2)

Waarom wordt er van oudsher een Nedersaksische streektaal gesproken en wat is het Stellingwerfs precies. In welke dorpen wordt (ook) Fries gesproken?

Stellingwarver gedichies over dieren (groep 7&8)

01. Meensken kieken – over aepen en meensken
02. Vremde voege – over een voegel
03. Vliege – over een vliege
04. Spraokverwarring – over honnen
05. Moonster – over een voegel
06. Vlooien – over vlooien
07. Woef…! – over een hond
08. Piepmoes – over een moes
09. An de baos van Robbie – over een hond
10. Kiendergebed – over een hond
11. Wilde gaanzen – over gaanzen
12. Stiekelvarkentien – over een stiekelvarkentien

Oude dorps volksrijmpjes

Appelscha

Er is een kort rijmpje bekend over Appelscha. De mensen uit Oosterwolde zeiden dit over de Appelschasters.
Appelsche boven? Appelsche onder! Wie dat zegt die kriegt een pak op de donder!

Boijl, Elsloo & Makkinga

Twee variaties:

  1. Makkinge is een grote stad. Tronde is een moddergat. Else is een lange streek, die de weg naor Buil anwees. Buil is een zodeveld en Noordwoolde is van ’t zelde geld.
  2. Makkinge is een elitestad. Tronde is een moddergat. Else is een lange streek. Buil is een hoge bult. In Riesberkaampe is nooit gien preek.

Fochteloo

Aachter op’e Fochtel is ’t knollegruun bevreuren, falderalderiere, falderalderare en alle boeren treuren.

Oosterwolde

Twee variaties:

  1. Kiender van Jan Berentien. Wat doe’j toch in de koolde. Trek gauw jow mooie klompies an en gao naor Oosterwoolde (= kinderen van Jan Berentien. Wat doe je toch in de kou. Trek gauw je mooie klompjes aan en ga naar Oosterwolde).
  2. Kienties, kienties van Jan Berends. Wa doej’m toch in de koolde. Trek de zwatte klompies an en gao mit mem naor Oosterwoolde (= kinderjes, kindertjes van Jan Berends. Wat doen juliie toch in de kou. Trek de zwarte klompjes aan en ga met moeder mee naar Oosterwolde).

Les eigen leefomgeving (groep 3-8)

Je eigen dorp en het Stellingwerfs.
Jij en je klasgenoten wonen allemaal in een Stellingwerfs dorp. Dat dorp kan in de gemeente Ooststellingwerf liggen of in gemeente Weststellingwerf. Beide gemeenten liggen in de provincie Friesland. Tegenwoordig wordt onze provincie Fryslân genoemd, dat is de Friese naam. In de meeste dorpen en steden in Friesland praten de mensen vaak Fries. Maar in de meeste dorpen in de gemeenten Oost- en Weststellingwerf vaak niet. De mensen spreken hier van oorsprong Stellingwarfs. Dat komt omdat onze gemeenten vroeger bij Drenthe en Overijssel hoorden. In die provincies praten de mensen Drents of Overijssels. Met elkaar worden de talen in Oost-Nederland ook wel Nedersaksisch genoemd. Het Stellingwarfs is daarom ook een Nedersaksische taal. Net zoals bijvoorbeeld het Drents en Gronings.

De Hollebomebos (groep 3&4)

Voor de leerlingen van groep 3 en 4 zijn er drie Stellingwerver verhaaltjes op deze website geplaatst. Deze zijn bedoeld om zelf te lezen, maar ze kunnen ook worden voorgelezen. De bedoeling van de verhaaltjes is om met de kinderen met het Stellingwerfs bezig te zijn. Wat kunnen ze zelf lezen, hoe goed verstaan ze de taal en hoe goed wordt het verhaaltje begrepen. Na elk verhaaltje zijn er daarom 10 vragen toegevoegd die hiervoor gebruikt kunnen worden.
De verhaaltjes zijn geschreven door Herma Stroetinga, de illustraties zijn van Trudy Kramer en staan in de bundel De hollebomenbos.

Luister naar de verhaaltjes in deze playlist:

Nieuwere berichten »

© 2024 Stellingwerf Heemkunde

Thema gemaakt door Anders NorenBoven ↑